موزه ملی قرآن کریم

در سال 1313 هجری شمسی کاخ مرمر به عنوان محل اقامت، پذیرایی و دفتر کار رضاشاه، در قطعه زمینی در مرکز شهر تهران بنا شد. بعد از اتمام کار، با خریداری اراضی اطراف، وسعت محوطه کاخ به حدود 5 هکتار رسید. بعدها در جنوب غربی این محوطه، ساختمانی نیز برای اقامت همسر رضاشاه احداث شد.

این دو بنا تا دهه 1340 مورد استفاده خانواده سلطنتی سابق بودند ولی پس از انتقال آنها به کاخهای شمال شهر تا مدتی خالی باقی ماندند. در اوائل دهه 1350 شاه سابق کاخ مرمر را وقف شهر تهران کرد و قرار شد که پس از تعمیر و تجهیز آن با سیستمهای تأسیساتی جدید، توسط شرکت آرت سنتروم – از چکسلواکی سابق- به موزه سلطنت پهلوی تبدیل شود. ساختمان دوم نیز زیر نظر دفتر مخصوص همسر شاه سابق، و توسط همان مشاور، برای تبدیل به موزه هنر عصر قاجار و صفویه تعمیر و تجهیز شد و در سال 1353 با عنوان موزه نگارستان افتتاح شد.

تبدیل این دو بنای قدیمی و با ارزش به موزه، و نیز وسعت و سبزی و زیبایی محوطه و موقعیت استثنائی آن در مرکز شهر تهران و استقرارش بر روی محور تاریخی- فرهنگی مهم خیابان امام خمینی (سپه سابق)، دست به دست هم داد و در همان زمان فکر افزودن بنایی جدید به این مجموعه ایجاد شد و قرار شد که در جبهه جنوبی مجموعه فرهنگسرایی جدید احداث شود.

برای حفاظت از ارزشهای ساختمان قدیمی مقرر شد این بنای جدید در زیرزمین ساخته شود که ورودی آن، با ایجاد آمفی تئاتری در فضای باز، جزئی از پارک و باغ عمومی کل مجموعه باشد. عملیات اجرائی احداث این بنا از سال 1355 شروع شد و تا زمان انقلاب در حدود 25 درصد آن به انجام رسید. پس از انقلاب، ساختمان کاخ مرمر به شورای عالی قضائی اختصاص یافت. ساختمان موزه نگارستان به کتابخانه مجلس شورای اسلامی تبدیل شد، و عملیات اجرائی فرهنگسرای جدید نیز به مدت 16 سال متوقف ماند.

16 سال بعد از انقلاب، توجه مسئولان به کمبود فضاهای فرهنگی و اجتماعی و ضروریات و اهمیت ایجاد و توسعه این نوع فضاها در شهر تهران باعث شد که ایجاد این فرهنگسرا، بعنوان محلی برای گردهمایی‌ها و اجرای برنامه‌های هنری و فرهنگی، نمایشگاه آثار هنری، و موزه قرآن و کتابهای نفیس خطی، مجدداً در دستور کار قرار بگیرد. بنابراین پس از سه سال کار فشرده بالاخره احداث این بنای مهم به پایان رسید.

افتتاح موزه قرآن در سال 1384 انجام گردید. موزه دو دسته آثار را به نمایش گذارده است: 1- آثار تاریخی فرهنگی شامل: نسخ خطی قرآن – دیوان اشعار – ادعیه – قباله ازدواج – پیراهنهای قرآنی و .....

2- آثار هنری معاصر با مضامین برگرفته از قرآن شامل: تابلوهای خوشنویسی – تابلوهای نقاشی رنگ و روغن – تابلوهای مینیاتور – تابلوهای تذهیب – آثار چوبی – آثار فلزی – آثار شیشه‌ای